La fina solvo pri la akuzativa problemo en racia, internacia lingvo.
SAMIDEANOJ!
MI NE PROPONAS REFORMI ESPERANTON! TUTE NE!!
Temas nur pri teoria solvo de la problemo.
En Esperanto uzo de akuzativo estas deviga kaj tio naskas problemon. Multaj kaj ofte eraras. Pro kio? Char ne eblas samtempe uzi la lingvon kaj pensi pri lingvaj formalajhoj. Multpieda insekto tuj haltos, se ghi cerbumos per kiu piedo pashi.
Mi klarigu! Ekz., mi nomis AGANTO'n, kaj poste mi nomis la AGO'n mem, kaj evidente, se estas objekto de ago, mi volas nomi ankau OBJEKTO'n. Sed estas despote kaj kontraunature postuli de mi, pro pure FORMALA kialo, ke mi uzu finajhon "-n" che objekto en AJNA situacio, ech che rekta vortordo.
En homa lingvo chiam regas kaj gravas kunteksto, kaj la kunteksto che rekta vortordo estas tute klara. Ni ofte forgesas pro akuzativo, char ne vidas bezonon ghin uzi.
Se mi dirus "sidas en" kaj silentus, do tio aspektus vere stranga. Kion mi volas diri? Eble mi priridas vin? KIU sidas? Kaj en KIO?
Sed se mi diros "manghas mi tomato", vi tute bone komprenos min, kaj nur pro FORMALAJ (despotaj) kialoj vi postulas de mi, ke mi diru "tomatoN". Nek mi, nek vi sentas bezonon de akuzativo chi tie. Nia FUNDAMENTO postulan de ni, ke ni faru stultan, formalan laboron.
Sed ni ne volas shtonigi nian lingvon, ne volas chiam sekvi rektan vortordon, ni volas esti liberaj! Bone! Tre bone! Ni donos al vi facilaj kaj intuitive komprenablaj reguloj kiam uzi akuzativon kaj kiam eblas forlasi akuzativon. Che AJNA vortordo, ne nur che la REKTA!
SED unu rimarko anticipe. Estas strange, ke Z. ne proponis prepozicion kiel PLENA ekvivalento de akuzativo. Hejma lingvo de Z. estis rusa. Rusa lingvo posedas SES kazojn:
imenitelnyj (nominativo) roditelnyj (genetivo) datelnyj (dativo) vinitelnyj (akuzativo) tvoritelnyj (instumentala) predlozhnyj (postulas prepoziciojn CHIAM kaj NEPRE)
Z. saghe propnis prepoziciojn anst. kazoj, char kazoj faras la saman laboron kiel prepozicioj, sed fushe, ne klare. Pro kio Z. ne proponis prepozicion anst. akuzativo? Tio povus esti "on" au "na"! Tiam ni ne havus "strangaj" kaj ne belsonajn finajhojn "-ajn, -ojn"
Por kurtaj PRONOMOJ objekta kazo ("min", "vin") estas vera utila. Mi konsentas kun vi. Sed LONGAJN substantivojn mi preferus uzi kun prepozicioj anst "-n". Fakte eblas uzi "je". Sed en praktiko ni tiel ne faras. Ve! Jam estas malfrue reformi Esperaton. Mankas parolantaro.
Kaj fine, mi donos al vi intuitive kompreneblaj reguloj kiam akuzativo eblas forlasi. Che rekta vorto - chio estas klara: akuzativo estas nedeviga kaj ech superflua, pedanta. Krom la rekta vorto estas ankoraj kvin variantoj el tri vortoj: S(subjekto), V(verbo), O(objekto). Unu el ili estas INVERSA: OVS.
Diru al mi, estimataj sinjoroj! Kio au Kiu estas pli grava: AGANTO au OBJEKTO de ago? Sen AGANTO ne estus AGO entute. Do AGANTO estas certe PLI grava, ol OBJEKTO. Fiksu tion en via memoro. La AGANTO estas pli grava.
Jen rekta vortordo: SVO, "Hundo mordas Petro". Akuzativo eblas forlasi kiel formalajhon. Jen INVERSA vortordo: OVS, "Petron mordas hundo". La akuzativa formo "Petron" havas gravan rolon. Subjekto - hundo (kiu mordas)
Restas kvar variantoj:
OSV VSO
SOV VOS
Chu vi remarkis, ke en chiuj kvar variantoj KAJ subjekto (S) KAJ objekto (O) staras je UNU FLANKO de verbo (V). Sed kiu estas pli grava: chu SUBJEKTO, chu OBJEKTO. certe subjekto pli gravas, sen subjekto ago ne okazos.
Kaj nia glora kaj natura kaj intuitive komprenebla REGULO proklamas laute: tiu substantivo kiu staras PLI APUDE al VERBO estas PLI GRAVA kaj estas SUBJEKTO; kaj tiu substantivo kiu staras MALPLI APUDE al VERBO estas MALPI GRAVA kaj estas OBJEKTO.
VERBO estas KORO de ajna propozicio kaj pli gravaj vortoj devas stari PLI APUDE al VERBO. Kaj se ni estas obstinaj kaj ne volas sekvi naturan leghon, se pro io speciala ni volas, ke objekto estu pli proksima al verbo, ol subjekto, nur tiam ni VERE bezonas AKUZATIVON, chi tie ghi estas NATURA, do intuitive bezonata. AKUZATIVO korektas tion, kio lau si mem estas nenatura.
Do vidu la plenan liston: ----------------------------------------- Akuzativo estas nedeviga:
SVO: HUNDO mordas Petro. = OSV: Petro HUNDO mordas = VSO: Mordas HUNDO Petro
----------------------------------------- Akuzativo estas dezirinda:
OVS: Petron mordas HUNDO. = SOV: HUNDO Petron mordas = VOS: Mordas Petron HUNDO ----------------------------------------- Preskau chion mi diris. Aldone: se akuzativo estas nedeviga, tio ne estas MALPERMESO uzi akuzativon. Kaj inverse, en tiuj situacioj kiam akuzativo estas VERE dezirinda, ech en tiuj situacioj mi proponus foresto de akuzativo NE kalkuli kiel eraro, se temas pri mallongaj bushaj frazoj kun simpla senco kiel "Mi tomato manghas".
Vi povas kritiki "naturecon" de proponita regulo pri akuzativo per tiu argumento, ke ekz. en franca lingvo objekto ofte staras ANTAU la verbo kaj pli proksime al ghi ol subjekto. Kion respondi? Tute simpa estas la respondo. La franca lingvo estas ne sufiche natura. En hazarde formitaj naciaj lingvoj nenaturaj absurdajhoj svarmas. La internacia lingvo devas esti pli simpla kaj PLI natura ol NACIAJ lingvoj.
ESTIMATAJ ESPERANTISTOJ!
MI NE PROPONAS REFORMI ESPERANTON.
kaj tio ne eblas pro manko de parolantoj. Mia diskuto estas pure teoria.
http://mi.anihost.ru "Мир интерлингвистики Николая Михайленко"
P.S. En racia lingvo ankau dezirindas prepozicio por SUBJEKTO, ekz, "sa". "Petro sa hundo mordas".
P.P.S. Oni min kritikas pro tio ke mia REGULO estas iom komplika. Do tiam mi simpligu: Uzu la akuzativon nur tiam, kiam vi MEM sentas, ke sen ghi viа frazo estas ne klara kaj ne kritiku la aliaj pro manko de akuzativo. Fakte, la samon diradis Z., sed li mem uzis la akuzativon ofte, ech kiam sen akuzativo frazo estis tute klara.
Источник: http://mi.anihost.ru | 
Главная страница 
0
И я постоянно борюсь с этим злом в эсперантском интернете. 
